آداب و رسوم محرم در مشهد

ماه محرم در فرهنگ ما و تمام شیعیان از حرمت و توجه ویژه ای برخوردار است به طوری که از هفته ها قبل برای زنده نگه‌داشتن یاد حادثه عاشورا و حماسه حسینی آماده برگزاری مراسمات مخصوص این ماه میشویم. به طور قطع میتوان گفت شهر مشهد یکی از باشکوه ترین عزاداری های محرم را دارد و بسیاری از افراد از داخل و خارج از کشور برای این ایام به مشهد سفر میکنند تا از فضیلت عزاداری در کنار بارگاه منور رضوی بهره ببرند. با توجه به همزمان شدن ایام عاشورا و تاسوعا و سه ماهه تعطیلات تابستانی در این ایام مشهد پذیرای زائران و عزاداران زیادی خواهد بود و تمامی هتل های خوب مشهد به سرعت پر خواهند شد، پس اگر قصد سفر به مشهد را دارید  سایت زوراران به شما در انتخاب و رزرو هتلی مناسب برای این ایام کمک خواهد کرد. در تمام شهر ها با شروع ماه محرم با سیاه پوش کردن مساجد، تکایا ، حسینیه ها و راه اندازی دسته های سینه زنی و زنجیر زنی مراتب اردات خود را به ساحت مقدس اباعبدلله الحسین (ع) ابراز میکنند اما شهر مشهد علاوه بر همه اینها آداب و رسوم خاصی  در محرم دارد که دانستن آن خالی از لطف نیست.

مراسم اذن عزا در مشهد

بر اساس یک سنت قدیمی با شروع ماه محرم تمامی مساجد و حسینیه ها در حرم مانند هر جایی دیگر سیاهپوش میشوند و پرچم سبز رنگی که بر بالای گنبد برافراشته شده در شب آخر ذی الحجه با پرچم سیاه عوض میگردد و این سیاهپوشی از این زمان تا پایان صفر ادامه دارد علاوه بر این در این دو ماه نقاره های حرم دیگر نمی نوازند. اگر در هتل های نزدیک به حرم اقامت داشته باشید به وضوح شاهد سیاه پوش شدن حرم و سکوت نقاره خوانه حرم میشوید. در میدان فلکه آب که درست روبروی درب باب‌الرضا قرار دارد، در شرایط عادی همه فواره‌ها پر از آب است. در ایام محرم همه این فواره‌ها به رنگ خون درمی‌آیند و با پرچم‌هایی مشکی برای عزاداری آماده می‌شوند.

مراسم بازارروی در روز تاسوعا و عاشورا

در شهر مشهد تمام مسیرهای عزاداری به حرم منتهی میشود. در قدیم تمامی دسته های عزاداری از بازار منتهی به حرم وارد میشدند از این رو به این سنت بازارروی میگویند. بازارروی آداب ویژه ای دارد علم که نماد هیئت است به دست یک جوان سید داده می‌شود و ابتدا او از تکیه خارج می‌شود. سپس نوحه‌خوان و افرادی که مادرشان سید است، روحانیون، تاجران و بزرگان از درب خارج می‌شوند و تمامی دسته ها در بازار منتهی به حرم دور هم جمع میشوند و هر دسته با علم مخصوص به خود وارد حرم میشود این مراسم علاوه بر عاشورا در روز شهادت امام رضا نیز برگزار میشود.

کرسی خوانی در حرم امام رضا(ع)

کرسی خوانی یکی دیگر از آداب و رسوم قدیم در برگزاری مراسم های محرم است . در کرسی خوانی هر هیئت که وارد حرم میشود یک نفر به عنوان نوحه خوان یا مرثیه خوان بالای چهار پایه یا کرسی میرود و شروع به نوحه خوانی محرم میکند. اعضا هیئت به دور او حلقه زده و پاسخش میگویند. این مرثیه خوانی به اندازه ای زیبا و پر سوز و گداز است که هر که در صحن باشد را متوجه خود میسازد.

مراسم سوزاندن خیمه در ماه محرم

این مراسم یکی دیگر از مراسمات در عاشورا حسینی در مشهد و به یاد خیمه های سوزانده شده در حادثه کربلا برگزار میشود و معمولا همراه با مرثیه خوانی و تعزیه خوانی است. بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین شبیه خوانی مشهد در تکیه کرمانی‌ها در خیابان شوشتری ۷ اجرا می‌شود و بیشتر از ۲۰۰ سال قدمت دارد ،در دوره پهلوی اولین هیئت ، تکیه کرمانی‌ها بود که با حضور ۲۰۰ سرباز به عنوان بزرگ‌ترین هیئت مشهد شناخته می‌شد.

شله پزان در مشهد

یکی از معروف ترین غذاهای نذری در مشهد شله است. و معمولا تمامی مواد آن توسط افراد هیئت نذر میشود. پخت این غذای خوشمزه سبک ویژه ای دارد به این گونه که باید مرتبا هم بخورد و از همین رو تمامی افراد محل پیر و جوان تا صبح دورهم جمع شده و نوبتی به هم زدن آن میپردازند و در کنار دیگ شله شمع روشن کرده و روضه خوانی و سینه زنی  دارند. در قدم رسم بود جلوی پای هیئت گوسفند میکشتند و گوشت آن را در شله استفاده می کردند.

مراسم خطبه خوانی در حرم

این مراسم معمولا در صحن حرم مطهر و پس از برگزاری نماز مغرب و عشا توسط یکی از مداحان برجسته انجام میشود در ابتدا  شروع به خواندن خطبه‌ای درباره حمد و ثنای پروردگار می‌کنند و در مرحله بعدی مراسم مرثیه خوانی آغاز می‌شود. این مراسم یک بار دیگر نیز در سال انجام میشود و آن شب شهادت امام رضا (ع) است.

مراسم شام غریبان حرم

یکی از باشکوه ترین شام غریبان هایی که در طول عمرتان خواهید دید در حرم مطهر است. همه خادمین و حافظین حرم  گرد هم جمع می‌شوند و یک شمع در دست می‌گیرند و با حضور مردم و دسته‌های سینه زنی در شب شهادت امام حسین (ع) عزاداری می‌کنند.

تاریخ انتشار : 1401/05/05