شهر تاریخی کلات

شهر تاریخی کلات که در میان کوه های هزار مسجد قرار گرفته است در بستری کوهستانی و در فاصله 145 کیلومتری مشهد، از ییلاقات محبوب و مورد توجه در استان خراسان رضوی محسوب می شود. 
وسعت کلات در حدود 3276 کیلومتر مربع است و از شمال با کشور ترکمنستان هم مرز است. از جنوب نیز در دل کوه های هزارمسجد قرار گرفته و از شرق و غرب با شهرستان سرخس و درگز محدود شده است.
سرزمین کلات نادری با توجه به این که در میان کوه قرار گرفته، به سرزمین دژهای نفوذ ناپذیر شهرت دارد و دلیل انتخاب کلات توسط نادرشاه افشار نیز همین مساله ی نفوذناپذیری این خطه بوده است. عمارت کاخ خورشید، مهم ترین یادگار نادرشاه، کاخ و محل نگهداری گنجینه گنج‌های وی بوده است، گنج هایی نظیر تخت طاووس، الماس دریای نور، الماس کوه نور و گنج‌ های حاصل از جهان گشایی و کشورگشایی های نادرشاه! ساختمان این کاخ که در میان باغی بزرگ به شیوه ی باغ های ایرانی واقع شده است، ترکیبی از معماری هندی و ایرانی دارد. نادرشاه، زبده ترین معماران و هنرمندان هندی را برای معماری و ساخت این کاخ به کار گماشته است.
مجموعه باغ کلات نادری و عمارت خورشید در سال ۱۱۶۰ هجری قمری و به دستور وی ساخته شده است.
تعدادی  از آثار تاریخی کلات عبارتند از: بند نادری، کتیبه نادری، قلعه فرود، بقایای دروازه ارغوانشاه، برج های نگهبانی، بقایای آب انبارها و اقامت گاه نادرشاه در خشت بعلاوه دو اثر مهم تاریخی کاخ خورشید و مسجد کبود گنبد.

 بند نادری بندی آجری است با 70 متر ارتفاع و عرضی متغیر بین 7 تا 12 متر، روی ژرف رود بنا گشته و طبق شواهد معماری احتمالا در دوران سلجوقیان بنا شده و در دوره های بعد بازسازی و مرمت شده است.

کتیبه نادری سنگ نوشته ای است که در ارتفاع 15 متری از سطح رودخانه که به زبان ترکی در بند ارغوان شاه کلات نادر واقع شده است. این کتیبه که ارزش تاریخی فراوانی دارد حاوی بسیاری از اطلاعات و مسائل مهم تاریخی دوران افشاریه، به خصوص در زمینه ی سیاست مذهبی، خارجی و اصل و نسب نادرشاه می باشد.

تاریخ انتشار : 1397/03/28